Vừa qua, tại Hội trường tầng 3 trụ sở Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam và Hội Doanh nghiệp Lưu trữ Việt Nam đồng tổ chức Hội thảo khoa học “Đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực văn thư, lưu trữ”. Đây là sự kiện quan trọng nhằm trao đổi, thảo luận và làm rõ những vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn liên quan đến đạo đức nghề nghiệp, đồng thời là cơ sở để xây dựng bộ quy tắc đạo đức nghề nghiệp của ngành.
Tham dự Hội thảo về phía Hội Văn thư Lưu trữ có PGS.TS Triệu Văn Cường, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Chủ tịch Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam; PGS.TS Vũ Thị Phụng, Phó Chủ tịch Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam, phụ trách Tạp chí Lưu trữ và Thời đại; ThS. Đinh Thế Vinh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Lưu trữ Việt Nam, cùng Ban Thường vụ, Ban chấp hành TW, đại diện các Hội và Chi hội trực thuộc của hai Hội. Về phía khách mời, có đồng chí Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, đại diện lãnh đạo Cục Lưu trữ Văn phòng TW Đảng, đại diện văn phòng và Trung tâm lưu trữ các bộ, ngành, địa phương; các cơ sở đào tạo về văn thư, lưu trữ.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS Triệu Văn Cường nhấn mạnh, công tác văn thư, lưu trữ là công tác đặc thù, ngành nghề văn thư lưu là ngành nghề đặc thù nên được đánh giá cao và được xã hội coi trọng. Vì thế, những người làm công tác này, đòi hỏi đạo đức nghề nghiệp phải cao.
Hội thảo là dịp để các nhà nghiên cứu, giảng viên, các nhà quản lý văn thư cùng trao đổi và thảo luận các vấn đề về lý luận, pháp lý và thực tiễn liên quan đến Đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực Văn thư, Lưu trữ ở Việt Nam và thế giới; Làm rõ sự cần thiết và thảo luận về Quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực Văn thư, Lưu trữ do các Hội nghề nghiệp ban hành, tổ chức thực hiện.
Tại Hội thảo, các báo cáo viên đã trình bày nhiều tham luận chuyên sâu, tập trung vào ba nhóm vấn đề chính.
Về lý luận: các ý kiến đã phân tích những biểu hiện cụ thể của đạo đức nghề nghiệp, làm rõ phạm vi và tầm quan trọng của việc tuân thủ chuẩn mực trong ngành văn thư, lưu trữ. Bên cạnh đó, các đại biểu nhấn mạnh trách nhiệm của cá nhân và tổ chức trong việc xây dựng, thực thi đạo đức nghề nghiệp, đồng thời đề xuất các biện pháp hiệu quả như tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức, kiểm tra, đánh giá, khen thưởng và xử lý vi phạm.
Về pháp lý: hội thảo đã giới thiệu hệ thống quy định về đạo đức nghề nghiệp của Hiệp hội Lưu trữ Quốc tế và một số quốc gia trên thế giới, từ đó đối chiếu với thực tiễn Việt Nam. Các tham luận khẳng định sự cần thiết phải ban hành một bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực văn thư, lưu trữ, với vai trò chủ đạo của Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam trong việc định hướng và áp dụng cho hội viên.
Về thực tiễn: nhiều tham luận tập trung vào kinh nghiệm triển khai tại các cơ quan, đơn vị. Nhiều nơi đã ban hành tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, quy định chuẩn mực cho từng nghiệp vụ; gắn nội dung giáo dục đạo đức nghề nghiệp trong sinh hoạt Chi bộ, đoàn thể; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm; đồng thời chú trọng công tác kiểm tra, đánh giá, khen thưởng và xử lý vi phạm.
Đặc biệt, các đại biểu còn nhấn mạnh yêu cầu thực thi đạo đức trong từng hoạt động chuyên môn cụ thể. Ở công tác văn thư, đó là trách nhiệm trong soạn thảo và quản lý văn bản, sử dụng con dấu. Trong công tác lưu trữ, đạo đức nghề nghiệp thể hiện qua việc thu thập, xác định giá trị, tiêu hủy hồ sơ và phục vụ khai thác tài liệu. Trong hoạt động dịch vụ lưu trữ, yêu cầu minh bạch được đặt ra ở các khâu đấu thầu, ký kết hợp đồng, chỉnh lý, số hóa tài liệu cũng như cung cấp thiết bị, phần mềm. Đối với lĩnh vực nghiên cứu và giảng dạy lưu trữ học, sự trung thực, khách quan trong học thuật và truyền đạt kiến thức cũng được xem là yếu tố cốt lõi.
Bên cạnh một số tham luận được chọn lựa trình bày, tại Hội thảo các đại biểu và khách mời đã trao đổi trực tiếp, làm rõ thêm các vấn đề như: Bối cảnh chuyển đối số và những yêu cầu mới đối với đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực văn thư lưu trữ; Các biện pháp để thực thi, xử lý vi phạm; Góp ý cho Dự thảo Quy tắc đạo đức nghề nghiệp của Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam…
Hội thảo “Đạo đức nghề nghiệp trong lĩnh vực văn thư, lưu trữ” không chỉ là dịp để các nhà nghiên cứu, giảng viên các trường đại học và cán bộ chuyên môn cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm mà còn là bước đi quan trọng nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức, đồng thời củng cố cơ sở lý luận, pháp lý và thực tiễn cho ngành. Những kết quả đạt được tại hội thảo sẽ là nền tảng để Hội Văn thư Lưu trữ Việt Nam sớm hoàn thiện và ban hành Bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp và văn bản chuẩn mực có ý nghĩa định hướng, góp phần nâng cao uy tín, vị thế của ngành văn thư, lưu trữ trong thời kỳ mới.
Nguyễn Như